Natuurlijke vs. synthetische cosmetica

De beauty-markt wordt platgegooid met producten die claimen 'natuurlijk' te zijn. Een veelvoorkomende vraag die we krijgen is dan ook welke producten natuurlijk zijn en welke synthetisch zijn. Deze vraag is lastig te beantwoorden, want het antwoord is niet zwart-wit. Wat is de definitie van natuurlijk, en zijn natuurlijke producten beter dan synthetische? We wilden deze vraag zo helder mogelijk beantwoorden, en daarom wijden we er een blog post aan. 

Welke producten zijn 'natuurlijk'?

Het probleem met de vraag 'Welke producten zijn natuurlijk?', is dat de term 'natuurlijk' geen heldere definitie is. De NVWA heeft nog geen regulerende definitie voor het gebruik van deze term als het gaat om het benoemen van cosmetische bestanddelen. Bedrijven mogen het woord 'natuurlijk' vrijuit gebruiken zoals het hen uitkomt, en bepalen zelf of het in hun definitie past. Sommige bedrijven beschouwen niet genetisch gemodificeerde planten als natuurlijke ingrediënten, en andere bedrijven voegen aan standaardcosmetica een plantaardig bestanddeel toe en marketen het vervolgens als 'natuurlijk'.

Cosmetische marketeers geven hun producten maar al te graag het stempel 'natuurlijk', omdat consumenten dat aantrekkelijk vinden. Verschillende organisaties hebben hun eigen richtlijnen opgesteld voor wat als 'natuurlijk' geldt, en cosmetische bedrijven gebruiken deze richtlijnen om producten te ontwikkelen die aan deze voorwaarden voldoen. 

De meest bekende organisaties zijn:

NSF - The Public and Safety Organization
COSMOS
Ecocert
NATRUE
NPA - Natural Standard for Personal Care Products
EWG

Deze instituten hebben allemaal net een andere definitie van natuurlijk, maar ze staan allemaal een bepaalde mate van chemische modificatie toe. Deze keurmerken geven hooguit aan dat een product iets meer natuurlijke bestanddelen bevat dan een product zonder zo'n etiket, maar geen van deze keurmerken hanteert een norm van 100% natuurlijke ingrediënten die nul synthetische bestanddelen bevatten. Dus zelfs als je een product gebruikt met het label 'natuurlijk', is er een zekere mate van synthetische ingrediënten aanwezig. Let er altijd op dat de aanwezigheid van zo'n 'natuurlijk'-label geen garantie is dat het product effectief of veilig is. Gras is misschien natuurlijk, maar dat ga je ook niet eten. Dat is niet voedzaam of ook maar een beetje gezond.

Zijn natuurlijke ingrediënten beter dan synthetische?

Er zijn genoeg mensen van overtuigd dat natuurlijke ingrediënten beter zijn voor hun huid, maar dit is een veronderstelling die niet door wetenschappelijke data wordt ondersteund. Begrijp me niet verkeerd - er zijn heel veel natuurlijke ingrediënten die heel goed zijn voor je huid. Maar het gegeven dat natuurlijke bestanddelen altijd 'beter' of 'veiliger' zijn dan de synthetische versie, is gewoon niet waar.

De synthetische versie van een natuurlijk bestanddeel is net zo effectief en net zo veilig. Het lichaam merkt niet dat een ingredient een natuurlijke oorsprong heeft, of dat het op een synthetische manier is vervaardigd. Een vitamine C-molecuul die van een sinaasappel komt, is op chemisch niveau precies hetzelfde als een vitamine C-molecuul die in een lab is gemaakt. Bij het aanbrengen op de huid hebben ze hetzelfde effect.

De veronderstelling dat 'natuurlijk' altijd goed is, en synthetisch altijd slecht, is niet alleen verkeerd maar ook zorgelijk. Er zijn een hoop 'natuurlijke', irriterende bestanddelen die in producten worden gestopt met de belofte dat ze natuurlijk en dus goed voor je huid zijn. Wees heel voorzichtig met zulke claims. Er zijn genoeg natuurlijke ingrediënten die slecht zijn voor je huid, zoals alcohol. Geloof het of niet, maar alcohol is een natuurlijk ingrediënt, en tegelijkertijd berucht om zijn uitdrogende werking op de huid. Het feit dat het natuurlijk is betekent niet dat het minder schadelijk is. Irriterende stoffen, of ze nou synthetisch of natuurlijk zijn, schaden de huid en verstoren het vermogen van de huid om zichzelf tegen schadelijke invloeden van buitenaf te beschermen.

Alleen dat een ingrediënt natuurlijk is, betekent niet dat het niet slecht is voor je huid. In beide groepen zitten bevorderlijke en problematische ingrediënten. Je zou altijd even moeten Googelen naar de ingrediënten van de producten die je op je gezicht smeert. Paula Begoun heeft een hele handige, informatieve ingrediëntenlijst op haar site, waar je ingrediënten in huidverzorging kunt controleren, om er zo zeker van te zijn dat je niks schadelijks op je huid aanbrengt.

Om te concluderen: het is vele malen belangrijker dat een product veilig en niet schadelijk is, dan dat het 100% natuurlijk is. Natuurlijke producten zijn niet per sé altijd goed voor de huid, en kunnen in sommige gevallen zelfs minder effectief of veilig zijn dan synthetische alternatieven. Informeer jezelf, zodat je niet ten prooi valt aan valse claims van marketeers, of dat je onnodig angst wordt aangepraat. De werkzaamheid van een product hangt af van of de ingrediënten veilig en effectief zijn, of dit wetenschappelijk is onderzocht, en of de concentraties in de formuleringen op een adequate manier worden toegepast. Niet puur en alleen omdat ze natuurlijk dan wel synthetisch zijn.